Oisterwijk


Reuzengilde Oisterwijk, Moergestel, Heukelom en Haaren

Klein monster Hendrick lieveling van de kinderen

Peer Paorel van Oisterwijk, Gèèselse Ermelindis van Moergestel en Heukelomse Mie

Voorafgaand aan de tweede internationale reuzenoptocht in Oisterwijk werd op 25 september 2010 Hendrick, het Monster van de Vennen geboren. Het was de eerste gezinsuitbreiding sinds de drie reuzen van Oisterwijk (Peer Paorel), Moergestel (Gèèselse Ermelindis) en Heukelom (Heukelomse Mie) eind december 1999 zelf het levenslicht hadden gezien. Deze drie dorpen vormen samen de gemeente Oisterwijk.

De uitbreiding met Hendrick, het Monster van de Vennen was van meet af aan een groot succes. Het grote voordeel van het minireusje is dat hij heel beweeglijk en dynamisch is. De drager kan gemakkelijk overgaan tot interactie met het publiek langs de kant. Met name kinderen reageren enthousiast. Dat is ook de bedoeling want net als de andere Nederlandse reuzengroepen is de Stichting Reuzengilde er veel aan gelegen de reuzentraditie over te dragen aan de volgende generaties.

Het kleine monster Hendrick vertelt het verhaal van de vennen, natuurparels waardoor de gemeente Oisterwijk landelijk bekendheid heeft gekregen. De naam Peer Paorel verwijst naar de zeer oude St. Petruskerk en naar de oorspronkelijke toeristische slogan voor Oisterwijk 'Parel van Brabant' (tegenwoordig 'Parel in 't Groen').

Gèèselse Ermelindis is genoemd naar een heilige die sinds de middeleeuwen in Moergestel wordt vereerd. Heukelomse Mie was een beroemde kasteleinsvrouw die achter de bar haar mannetje stond.

In 1997 vond in Midden-Brabant, de regio rond Tilburg, een gemeentelijke herindeling plaats. Dit betekende dat de drie dorpskernen Moergestel, Heukelom en Oisterwijk werden samengevoegd tot de gemeente Oisterwijk. Met name de inwoners van Moergestel hadden het daar moeilijk mee omdat dit dorp de zelfstandigheid als gemeente op moest geven. In Moergestel bestaat de Stichting WieKentKunst. Deze stichting richt zich op het versterken van de culturele identiteit. WieKentKunst nam het initiatief tot het dichter bij elkaar brengen van de inwoners van de drie kernen. Men deed dat door drie reuzen te creëren.

De millenniumviering werd aangegrepen om het idee van drie nieuwe reuzen in de nieuwe gemeente Oisterwijk werkelijkheid te laten worden. Voor dit feest was het nodige geld beschikbaar. De organisatoren van de feestelijkheden sprak de ideologie achter de reuzen aan. Deze werd als volgt geformuleerd. Reuzen drukken overal ter wereld de identiteit uit van een gemeenschap.. Door alle drie de dorpskernen een reus te geven, werd daarmee de identiteit letterlijk uitgedragen. De reuzen moesten samen worden gerealiseerd en in gezamenlijkheid worden geëxploiteerd. Zo ontstond het beeld van eenheid in verscheidenheid.

Met deze uitgangspunten zijn de reuzen er inderdaad gekomen. De formule is een groot succes gebleken. Er ontstonden vriendschappen. De organisatie die de reuzen beheert is zeer hecht. De vitaliteit is groot. Een voorbeeld daarvan is de komst van Hendrick, het Monster van de Vennen. De materialen zoals de kleding worden voortdurend vernieuwd. Circa zestig vrouwen en mannen bekommeren zich om de reuzen. Tijdens de vele optredens in binnen- en buitenland worden ze vergezeld door muziekgroep FC NOTT. De drie grote reuzen worden gedragen. Er kan mee worden gedanst. Dat maakt het tot een graag gezien gezelschap.

De komst van deze drie reuzen op 1 januari 2000 was het begin van de grootste toename van reuzen in Nederland in de recente tijd. Peer Paorel van Oisterwijk, Gèèselse Ermelindis en Heukelomse Mie dienden als voorbeeld van de drie reuzen van de gemeente Tilburg en inspireerden liefhebbers van volkscultuur in Hilvarenbeek om een al langer bestaand idee in de praktijk te brengen. Later vond dit navolging in Gilze en in Goirle en Riel. In het besef dat reuzen voor de inwoners van de gemeente Oisterwijk een totaal onbekend fenomeen waren, is de komst in het laatste jaar van het vorige millennium grondig voorbereid. Het reuzengilde organiseert om de vijf jaar een internationale reuzenoptocht in Oisterwijk. Gemiddeld 50.000 toeschouwers genieten van het schouwspel van de giganten.

Auteur Paul Spapens

Door een gemeentelijke herindeling is de voormalige gemeente Haaren, opgegaan in de gemeente Oisterwijk. Daarom heeft het reuzengilde sinds 1 januari 2021 ook een vierde reus binnen haar gelederen: Ariaoneke út Haoren maakt het gezelschap compleet.

Het reuzengilde van Oisterwijk, Moergestel, Heukelom en Haaren heeft een eigen website.